Naleving codes: Waar staan we nu en waar streven we naar?

Vanwege de unieke locatie van Hotel Maria Kapel in West-Friesland, in een gemeente die in beperkte mate subsidie beschikbaar stelt voor hedendaagse beeldende kunst, werkt HMK al heel lang met beperkte menskracht en financiële middelen. Het team van drie freelancers (totaal 1.4fte) voert alle taken uit die nodig zijn om kunstenaars in residency ruimte, tijd, begeleiding, zichtbaarheid en publieksbetrokkenheid te bieden. Daarnaast is het team verantwoordelijk voor de ontwikkeling van een publieksprogramma, deels in relatie tot de praktijk van kunstenaars, deels gericht op toegankelijkheid voor een breed publiek. HMK leeft de drie codes zo veel en zo zorgvuldig mogelijk na, binnen haar mogelijkheden. We zien de codes niet enkel als nastrevenswaardige principes, maar ook als ijkpunten die in reflectie aan kunnen geven waar over-ambitie en productietempo met een organisatie op de loop zijn gegaan. Vanuit dit perspectief zijn de codes tussen 2018 en 2020 belangrijke richtlijnen geweest voor organisatorische veranderingen die nauwkeurig in het programmaplan zijn toegelicht.

Fair Practice Code

HMK heeft sinds eind 2019 ingezet op herijking, simplificering en transparantie. Aan de hand van verschillende processen, workshops en vele open conversaties waarbij het hele ecosysteem van HMK betrokken is geweest, hebben we onze kerndoelen scherper gesteld en onze positie in het veld en lokaal beter gedefinieerd om daarmee een realistischere, effectievere lijn in te zetten. Dit is de enige manier waarop wij onze naleving van de codes binnen onze mogelijkheden kunnen garanderen, en waarop wij een veilig en gezond (werk-) klimaat kunnen bieden aan het team van HMK, de vrijwilligers, de kunstenaars in residency en alle anderen die een rol hebben in het tot stand komen van het publieke programma. Daarnaast is HMK lid van de belangenvereniging voor presentatie-instellingen voor beeldende kunst De Zaak Nu, en neemt deel aan conversaties in het veld over hoe instellingen bij kunnen dragen aan een gezond kunstklimaat. Op financieel vlak betekent dit dat HMK haar freelancers een redelijk uurtarief betaalt, gedurende 12 maanden per jaar, inclusief betaalde vakantie. Vrijwilligers ontvangen een vrijwilligersvergoeding. Tussen 2018 en 2020 hebben we ook toegewerkt naar betere (financiële) condities voor de kunstenaars.

Doelstelling 2021-2022 - Hoewel we op het moment geen mogelijkheid zien om de richtlijn kunstenaarshonoraria na te leven, vinden we het belangrijk om kunstenaars te betalen op een manier die ze toestaat om te leven en werken. Vanaf 2021 krijgen kunstenaars naast een comfortabele woon- en werkruimte, een ruimer vast honorarium en een vast productiebudget aangeboden. Zowel honorarium als productiebudget zijn vastgesteld binnen de mogelijkheden van het totale budget. Dit houdt in dat we bepaalde keuzes maken in het soort projecten dat we selecteren. Voor een beperkt aantal projecten wordt door HMK extra financiering gezocht, voor andere projecten assisteert HMK de kunstenaar bij het vinden van extra financiering. HMK sluit met elke kunstenaar een contract waarin duidelijk wordt wat HMK biedt naast honorarium, productie budget en woon- en werkruimte: inhoudelijke/curatoriële assistentie, pr en communicatie, (beperkte) productie assistentie, documentatie, en reiskosten.

Governance Code Cultuur

Tussen 2018 en 2020 heeft het bestuur zich meer dan voorheen zeer actief ingezet voor de organisatie. Hierin is gezocht naar een balans tussen de beslissingsmogelijkheden en verantwoordelijkheden voor dagelijkse praktijk en publieke programma van de directie/inhoudelijke en zakelijke leiding (in verschillende samenstellingen) en verantwoordelijkheid van het bestuur om te zorgen voor een gezond werkklimaat en een duurzame lange termijn visie voor HMK. Concreet heeft dit geleid tot een zeer hoog aantal uren aan werk door bestuursleden dat buiten de reguliere bestuurstaken valt. Deze zijn in de verantwoording over deze periode gekapitaliseerd. Datzelfde geldt voor de extra uren van vrijwilligers. Het einde van deze mogelijkheid van kapitalisatie van onbetaalde uren binnen de nieuwe regeling voor kunstpodia heeft gezorgd voor een extra stimulans om scherper te budgetteren en het productietempo in de programmering naar een realistischer niveau te brengen.

Op dit moment bestaat het bestuur van HMK uit 4 personen. Vanwege de organisatorische en inhoudelijke veranderingen en de rol van het bestuur hierin, werd het niet verantwoordelijk geacht om meer dan één nieuw bestuurslid aan te nemen. De rol van voorzitter wordt tijdelijk waargenomen door een algemeen bestuurslid.

Doelstelling 2021-2022 - HMK streeft naar een voltallig bestuur bestaande uit 7 personen. In relatie tot de omvang van de organisatie is dit een relatief groot bestuur, maar gezien de beperkte omvang van het team is het belangrijk dat er voldoende capaciteit is en het bestuur uiteenlopende competentie bezit. Het streven is om in juli 2020 via een open call het bestuur aan te vullen met leden die met name institutionele, financiële en lokale kennis en ervaring in huis hebben - natuurlijk met oog voor integriteit en diversiteit. HMK beoogt een bestuur dat de kennis en vaardigheden heeft om de directie van HMK op zorgvuldige wijze te adviseren en controleren met betrekking tot de dagelijkse praktijk (financieel, bedrijfsvoering, marketing); de (kunst inhoudelijke) plannen (kennis en ondersteuning); en het huidige lokale en nationale (cultuur)politieke landschap (governance, ambassadeurschap, lobby). Voor eind 2020 zal de rol van het bestuur naar de toekomst toe besproken worden en in een nieuw bestuursprofiel uiteengezet worden. Deze nieuwe rol houdt in dat er een duidelijkere scheiding wordt gemaakt tussen bestuursfunctie en de dagelijkse organisatie, waarbij het bestuur zich op de lange termijn visie en ambassadeurschap zal richten.

Code Diversiteit & Inclusie

Wij zijn ons ervan bewust dat het verbeteren en waarborgen van diversiteit en inclusiviteit binnen een instituut - of het nu een museum is of een kleine instelling - op structureel en programmatisch niveau continue werk, transparante conversaties, reflectie en verantwoording vraagt. Speciaal gericht op het monitoren van de voortgang en strategie op het gebied van diversiteit en inclusie zijn twee jaarlijkse bestuursvergaderingen in het leven geroepen om specifiek op dit onderwerp te reflecteren.

Personeel - Ons huidige team is divers qua gender, socio-economische achtergrond, nationaliteit en opleidingen. Het kleine team maakt de organisatie kwetsbaar voor kennis- en ervarings verlies bij mutaties. Om die reden zet HMK zich nadrukkelijk in voor duurzame arbeidsrelaties. Wanneer posities vrijkomen is het vergroten van de diversiteit binnen de organisatie een belangrijk streven.

Doelstelling 2021-22 - HMK heeft veel te danken aan de enthousiaste inzet van lokaal gevestigde vrijwilligers - die tevens optreden als onze lokale ambassadeurs. In 2021-22 zal HMK door samenwerking met www.vrijwilligerspunt.nl een bredere vrijwilligerspoule aanleggen die meer divers is samengesteld.

Programma - HMK heeft bewust een zeer diverse selectie van kunstenaars gemaakt voor het aanstaande residency-programma - verschillende nationaliteiten, etniciteiten en genderidentiteiten zijn vertegenwoordigd. Dit diverse programma is het resultaat van het streven om ruimte te bieden aan verschillende perspectieven, geschiedenissen en ervaringen.

Doelstelling 2021-22 - Bij een volgende open call zal een selectiecommissie actief zijn die meer divers is samengesteld op het gebied van gender en etniciteit.

Publiek - HMK is gevestigd in een 16e-eeuwse kapel die eigendom is van een private partij. Zowel de kelder met bioscoop als de (expositie)ruimtes zijn alleen toegankelijk via een trap. HMK verwacht dat op de korte termijn geen aanpassingen zullen worden gedaan om het gebouw rolstoeltoegankelijk te maken. Toegang tot HMK is gratis, met uitzondering van specifieke publieksprogramma’s. Wanneer aan bezoekers een financiële bijdrage gevraagd wordt, biedt HMK altijd verschillende prijsniveaus aan. Daarnaast wordt aan bezoekers gratis koffie en thee aangeboden en de hosts zijn er op ingesteld bezoekers een warm welkom te geven en informatie over de locatie en het programma te delen.

Doelstelling 2021-22 - Het entreegebied wordt doorontwikkeld naar een sociaal toegankelijke plek door comfortabele meubels te plaatsen en een leesmap of kleine bibliotheek in te richten.

In de begroting van 2021-22 is een reservering gedaan voor het ontwerpen van een nieuwe website met het doel onze digitale toegankelijkheid te vergroten. Het nieuwe ontwerp zal toegankelijk zijn voor mensen met een visuele beperking. De website zal communiceren welke faciliteiten de locatie van HMK biedt, te denken aan onder andere consumpties, toiletten en (rustige) zitplekken. Op het gebied van informatieve toegankelijkheid werkt HMK aan een aantal verbeteringen die in het Presentatieplan nader worden toegelicht. HMK verwacht door een divers en inclusief programma aan te bieden, een breder meer divers en jong publiek aan te trekken. Beschikbare marketingmiddelen en publieksonderzoek zullen nadrukkelijk worden ingezet om deze nieuwe doelgroep te bereiken zoals wordt toegelicht in het Presentatieplan.

Partners - HMK investeert in het opbouwen en verduurzamen van lokale samenwerkingen om zo beter lokaal verankerd te raken en een breder lokaal publiek aan te trekken. Met oog op kinderen en jongeren wordt een programma ontwikkeld en activiteiten buiten de eigen locatie georganiseerd in samenwerking met Talenten Theater en een aantal basis- en middelbare scholen in Hoorn. Deze strategie wordt in het Programmaplan 2021-22 toegelicht. Door samen te werken met De Appel, San Serif, Transartists en Platform BK beoogt HMK haar nationale en internationale zichtbaarheid te waarborgen en versterken.